पोखरा । कास्कीमा रहेर बालअधिकारको क्षेत्रमा काम गर्नेहरुलाई बाल अधिकारको प्रभावकारी वकालत र त्यसको रणनीति निर्माणबारे तालिम दिइएको छ । बाल हितकारी परियोजना नेपालका आयोजना, बाल अधिकार मञ्चको सहआयोजना र किडासाको सहयोगमा दुई दिनको तालिम प्रदान गरिएको हो ।

तालिममा बालबालिकाको क्षेत्रमा काम गर्ने संस्थाका २८ जना सहभागी थिए । मानव अधिकारकर्मी एवं अधिवक्ता अच्युत आचार्यले तालिम दिनुभएकाे हाे । तालिमको शुक्रबार समापन भएको छ । सहभागीहरुले समस्यामा रहेकाको उद्दार संयन्त्र नहुँदा, अभिभावकको सम्बन्ध विच्छेद, दीर्घकालीन संरक्षण संयन्त्र नहुँदा,सरकारी कार्यालयमा कर्मचारीबीचकै द्वन्द्वलगायत कारणले प्रभावकारी काम गर्न नसकेको अनुभव राखेका थिए ।

एउटै उद्देश्य भएका संस्था मिलेर काम गर्दा प्रभावकारी हुने उनीहरुको भनाइ थियो । एसओएस बालग्रामका प्रकाश भुषालले भन्नुभयाे, ‘एक्लो भएर काम हुँदैन । हाम्रो उद्देश्य एउटै हो । त्यसमा सफल हुन संस्थागत समन्वय पनि आवश्यक छ ।

यस्ता बसाइँमा सिकेका कुरा फलदायी हुन्छन् ।’ उहाँले सरकारी निकायले पनि बालबालिकाका समस्या लिएर जाँदा समाधान गर्न सक्रियता देखाउनु पर्ने बताउनुभयाे । बाल हितकारी परियोजना नेपालका अध्यक्ष गोविन्दराज पहारीले सामाजिक विकृतिले गर्दा बालबालिका सडकसम्म आइपुगेको बताउनुभयाे । यकीन तथ्यांक नहुँदा काम गर्न
पनि समस्या भएको उहाँको भनाइ थियो । ‘सडकमा आउनुको कारण के हो ? त्यसको मुख्य कारण परिवारभित्रकै समस्या हो । बहुविवाह, गरिबी र अशिक्षाले बालबालिका सडकमा आएका छन्,’ उहाँले भन्नुभयाे, ‘हामीसँग यकीन तथ्यांक नहुँदा काम गर्न पनि समस्या छन् । तर, मानवरहित सडक बनाउने सरकारको अभियानमा हामीजस्ता संस्थाको महत्वपूर्ण भूमिका छ ।’

किडासाका नेपाल प्रतिनिधि जेरेमी साउथनले बनेका कानुुनको स्थानीय तहबाट प्रभावकारी कार्यान्वयन आवश्यक रहेको बताउनुभयाे । ‘बालबालिकाको क्षेत्रमा बन्नुपर्ने कानुन बनेका छन् । तर, स्थानीय तहमा त्यसको कार्यान्वय आवश्यक छ,’ उहाँले भन्नुभयाे, ‘स्थानीय तहमा जनशक्ति र पूर्वाधार कम छन् । त्यसले समस्या भएको छ ।’ पोखरा महानगरपालिकाकी बाल कल्याण अधिकारी विष्णुुमाया पौडेलले बालअधिकार संरक्षणमा गैरसरकारी संस्थाको भूमिका प्रशंसायोग्य रहेको बताउनुभयाे । पर्याप्त पूर्वाधार र जनशक्ति नहुँदा सोचेजस्तो काम हुन नसकेको उहाँको भनाइ थियो ।

समापन कार्यक्रममा राष्ट्रिय बालअधिकार परिषद् नेपालका गण्डकी प्रदेश समन्वय अधिकृत बद्री वाग्ले, बाल हितकारी परियोजनाका उपाध्यक्ष रामचन्द्र शर्मा, सचिव दिलबहादुुर भट्टराई, कार्यकारी निर्देशक ठाकुर चापागाईंलगायतको उपस्थिति थियो । समापन समारोह सञ्चालन बाल हितकारी परियोजना नेपालको समुदायमा आधारित बाल संरक्षण परियोजना प्रमुख केशव पौडेलले गरेका थिए ।

बाल अधिकार

प्रकाशित मिति: शनिबार, पुस २, २०७९, ८:३४ बिहान

लेखक: समाचारपाटी